کولر گازی چیست؟
اسپلیت در لغت به معنای دو تکه است و اصطلاحا به کولر گازیای اطلاق میشود که دارای دو قسمت یونیت داخلی و یونیت خارجی هستند.
کولر گازی نوعی سیستم تهویه مطبوع خانگی (ظرفیت پایین) است!
در یونیت داخلی اواپراتور تعبیه شده و در یونیت خارجی کمپرسور و کندانسور قرار دارد. ارتباط بین یونیت داخلی و یونیت خارجی از طریق لولههای مسی رفت و برگشتی برقرار میشود.
انواع کولر گازی
- کولر گازی اسپلیت تک پنل
- کولر گازی اسپلیت چند پنل (مولتی اسپلیت)
- کولر گازی پرتابل
- کولر گازی پنجرهای
- کولر گازی ایستاده
- کولر گازی اسپلیت کانالی (داکت اسپلیت)
- کولر گازی کاستی
- سیستمهای بروز و مدرن شامل VRF, MDV, DVM
اسپلیت دیواری (تک پنله)
سیستمی است که دارای یک یونیت داخلی و یک یویت خارجی میباشد. این سیستم متداول ترین نوع کولر گازی میباشد و در محیطهای مسکونی و تجاری از آن استفاده میشود.
ویژگیهای اسپلیت دیواری
- پرکاربرد ترین سیستم برای منازل مسکونی، محیطهای تجاری و اداری با مساحت کم
- قسمت اواپراتور در داخل و سایر اجزاء خارج از محیط نصب میشود.
- دارای صدای کم به علت این که منبع صدا که یونیت خارجی میباشد (فن و کمپرسور) خارج از محیط داخلی میباشد.
- دسترسی آسان به تعمیرکار
- ظاهر زیبا و متنوع
- قیمت مناسب
کولر گازی پنجرهای
کولرگازی پنجرهای نوعی اسپلیت است که یونیت داخلی و خارجی آن با هم ادغام شده و به صورت یک پکیج درآمده است.
ویژگیهای کولر گازی پنجرهای
- نصب آسان
- قابلیت انتقال سریع
- عدم نیاز به لوله کشی
کولر گازی کاستی
این کولر گازی مانند کولرگازی دیواری است با این تفاوت که یونیت داخلی یا همان اواپراتور آن در زیر سقف کاذب و معمولا در قسمتهای مرکزی محیط مورد نظر برای سرمایش قرار میگیرد.
ویژگی کولر گازی کاستی
- ایحاد چرخش هوا به صورت یکنواخت در محیط
- در دو نوع گرماده و بدون گرما
- عدم اشغال فضای داخلی
- راندمان بالا و استهلاک پایین
کولر گازی پرتابل
برای ارائهی تعریقی صحیح از کولر گازی پرتابل ابتدا باید به معنی پرتابل مراجعه کنیم:
پرتابل در لغت به معنی قابل حمل است پس کولرگازی پرتابل به معنای کولری است که قابل حمل میباشد.
حال سوال پیش میآید ساختار آن به چه صورتی است که این دستگاه را میتوان نوعی دستگاه سیال نامید؟
کولر گازی پرتابل در مقایسه با سایر دستگاههای اسپلیت به صورت یکتکه میباشد؛ یعنی قسمت اواپراتور و کندانسور در یک محفظه جایگزین شده است. و برای نصب و راهاندازی این کولر نیازی نیست که قسمتی از آن خارح از خانه نصب شود.
ویژگی کولر گازی پرتابل
- مناسب برای فضاهای کوچک مثل اتاق خواب
- نصب آسان و کم هزینه
- قیمت مناسب
- مصرف پایین
- قابلیت حمل و جا به جایی آسان
کولر گازی ایستاده
نوعی از اسپلیت است که قسمت داخلی آن (اواپراتور) به جای نصب روی دیوار بر روی زمین قرار میگیرد.
مزایای کولر گازی ایستاده
- از ظرفیتهای ۳۶ هزار تا ۱۲۰ هزار BTU
- برق دستگاه به صورت ۳ فاز و تک فاز
- مناسب برای مکانهایی با مساحت زیاد؛ مثل تالارها، سالن کنفرانس؛ باشگاههای ورزشی و…
معرفی قطعات کولر گازی
بخشهای اصلی یک کولر گازی به دو دستهی مکانیکی و الکتریکی تقسیم میشود:
بخش مکانیکی
- کمپرسور
- کندانسور
- اواپراتور
- مادهی مبرد
- لوله مویی
بخش الکتریکی
- الکتروموتور فن و پروانه
- برد الکتریکی
- فیوز حرارتی اتوماتیک (overload)
- سنسور دما
- خازن
- تابلو برق
انواع کمپرسور در کولر گازی و عملکرد هر کدام
کمپرسور در واقع قلب یک سیستم تبرید است زیرا وظیفهی آن مکش گاز از اواپراتور و رانش به سمت کندانسور است.
کمپرسورهای مورد استفاده در اسپلیتها معمولا در سه دستهی پیستونی، روتاری و اسکرال تولید میشود.
انواع کمپرسور
- کمپرسور پیستونی
- کمپرسور دوار (روتاری)
- کمپرسور پیچی (اسکرال)
کمپرسور پیستونی
این کمپرسور عملکردی مشابه سیلندر و پیستون خودرو داشته که با هر بار زفت و برگشت پیستون، مقداری از گاز مبرد موجود در محفظهی کمپرسور به داخل سیلندر مکیده میشود و تحت تراکم قرار میگیرد و با فشار به داخل سیستم هدایت میشود.
کمپرسور روتاری (دوار)
در این نوع کمپرسورها با گردش ۳۶۰ درجهآی تیغهها عمل مکش و کمپرس مادهی مبرد انجام میگیرد.
بدین ترتیب وقتی که گاز از دریچهی ورودی وارد کمپرسور میشود، در اثر چرخش تیغهها و برخورد پرهها با گاز، آن را با فشار به سوی لولههای خروجی هدایت میکند.
کمپرسورهای روتاری نسبت به کمپرسورهای پیستونی مصرف برق کمتری دارند و صدای حاصل از کارکرد آنها نیز کمتر است و در مجموع راندمان بالاتری نسبت به کمپرسورهای پیستونی دارند.
کمپرسور اسکرال (اسکرول)
نوع دیگری از کمپرسورهای مورد مصرف در کولرگازی هستند که معمولا در ظرفیتهای بالا استفاده میشوند.
مکانیزم داخلی این کمپرسورها از دو قطعهی حلزونی شکل تشکیل شده که یکی ثابت و دیگری متحرک است که حرکت حلزون متحرک باعث فشرده شدن گاز بین این دو شده و فشار لازم را در خروجی ایجاد میکند.
از مهم ترین مزایای این کمپرسورها، راندمان بالا، صدای کم و طول عمر زیاد آنها است؛ اما قیمت بالاتری نسبت به سایر کمپسورها دارد.
کندانسور
مجموعهای از لولههای مسی و صفحات آلومینیومی مشبک با طراحیای خاص است که در بخش خارجی دستگاه قرار گرفته و وظیفهی آن جذب گرمای گاز مبرد (در حالت سرمایش) یا دفع سرمای آن (در حالت گرمابش) و انتقال به محیط بیرون است.
اواپراتور
اواپراتور یک مبدل حرارتی است که در اثر تبخیر مادهی مبرد در داخل آن، حرارت را از محیط گرفته، و دمای محیط را پایین میآورد. و خود مادهی مبرد از حالت مایع به بخار تبدیل میشود.
انواع اواپراتور
- اواپراتور کویلی ساده
- اواپراتور صفحهای
- اواپراتور کویلی پرهدار
ماده مبرد
مادهی مبرد با دریافت گرمای محیط در بخش اواپراتور کولرگازی از حالتمایع تبدیل به گاز شده و در بخش کندانسور با پس دادن گرما مجددا به حالت مایع تبدیل میشود. نیروی لازم جهت گردش گاز خنک کننده در سیستم با کمپرسور انجام میپذیرد. برای انتقال حرارت از داخل یک محفظه به خارج آن محیط به یک واسطه یا مبرد نیاز است.
در یک سیستم سرد کنندهی مکانیکی استاندارد عمل گرفتن حرارت با تبخیر مایعی در دستگاه تقطیر صورت میگیرد و این امر باعث تغییر حالت مادهی سرمازا از بخار به مایع می شود.
مایعاتی که بتوانند به سهولت از مایع به بخار و بالعکس تبدیل شوند، به عنوان واسطهی انتقال حرارت به کار برده میشوند زیرا این تغییر حالت باعث تغییر حرارت نیز میشوند.
برخی از این مواد سرمازا، از مواد دیگر مناسبتر هستند. در اصل، مادهی سرمازا، به علت نقطه جوش منفی وقتی از طریق لولهها به محیط گرم میرسد، از مایع به گاز تبدیل شده است و برای انجام این کار نیاز دارد که گرمای محیط را جذب کند. پس گرمای محیط را میگیرد، به گاز تبدیل میشود و از طریق کمپرسور کشیده شده، توسط کندانسور به مایع تبدیل میشود و باز به محیط برگشت داده میشود و این سیکل همچنان ادامه دارد.
ویژگیهای مواد سرمازای مناسب
سیالی که به عنوان مادهی سرمازا استفاده می شود باید دارای ویژگی های زیر باشد:
- سمی نباشد.
- قابل انفجار نباشد.
- سازگار با محیط زیست باشد.
- اکسید کننده نباشد.
- قابل اشتعال نباشد.
- در صورت نشت به سهولت قابل تشخیص باشد.
- قادر به عمل کردن در فشار کم باشد (نقطه جوش پایین!).
- از نوع گازهای پایدار باشد.
- قسمتهایی که در داخل مایع حرکت میکنند به سهولت قابل روغن کاری باشد.
- برای سلامتی انسان مضر نباشد.
طبقهبندی انواع گازها برای سرمایش
- کلرو فلوروکربن: این گازها حاوی کلر هستند و به دلیل آثار مخربی که روی محیط زیست دارد، از دههی ۹۰ میلادی به بعد استفاده نمیشود. (مانند: r11, r12, r115)
- هیدرو کلروکربن: این مواد و این گازها در مقایسه با مورد بالا، دارای کلر کمتری هستند و آثار مخرب آنها کمتر است. (مانند r22, r122, r124)
- هیدرو فلوروکربن: این گازها به علت عدم وجود کلر به لایهی ازن هیچ آسیبی وارد نمیکند. (گازهای جدید که جایگزین گازهای مخرب لایهی ازن شده اند عبارت اند از: r134, r404, r407, r410)
گاز r410 و r22 و r134 متداول ترین مبردها برای کولر گازی میباشند.
انواع گاز مبرد در کولر گازی و اسپلیت
- r410
- r22
- r134
لوله موئین (کپیلاری تیوب)
در سیستمهای تبرید با ظرفیت بالا معمولا از شیرهای انبساط ترموستاتیک یا الکترونیکی، برای کنترل جریان مایع مبرد در اواپراتور استفاده میشود ولی در دستگاه اسپلیت به دلایل و مسائل اقتصادی و همچنین پایین بودن ظرفیت سیستم از لولهی موئین جهت کنترل مایع مبرد به داخل اواپراتور استفاده میشود.
لولهی موئین یک لولهی مسی با قطر کم میباشد که بین کندانسور و اواپراتور قرار گرفته و فشار مایع مبرد خروجی از کندانسور با عبور از آن شکسته شده و وارد اواپراتور میشود.
این کاهش فشار مایع مبرد سبب شده بلافاصله پس از ورود مایع به اواپراتور سریعا تبخیر شده و گرمای محیط را بگیرد.
در لولهی موئین تنها عامل تعیین کنندهی میزان دبی جریان، اختلاف فشر دو سر آن میباشد.
به طور کلی هرچه قطر داخلی لوله کمتر و طول آن بلند تر باشد، افت فشار مایع مبرد بیشتر میباشد.
فیلترها
امروزه از انواع فیلتر ها برای تصفیهی هوا در کولرهای گازی استفاده میشود. متداول ترین آنها عبارت اند از:
- فیلترهای کربن اکتیو: با استفاده از این فیلتر دستهای ز ترکیبات بو دار و مضر در هوا جذب میشود.
- یون ساز: این فیلتر با یونیزه کردن ذرات معلق در هوا، موجب چسبیدن به سطح فیلتر شده و هوای خروجی را پاکیزه میکند.
- فیلترهای الکترواستاتیک: این فیلترها که با نام پلاسما نیز شناخته میشود، ذرات معلق در هوا توسط بخشی از آن یونیزه شده و سپس توسط صفحهای جذب میشود گه پس از مدتی صفحهی جمع کننده باید توسط کاربر شستشو شود.
الکتروموتور فن و پروانه
وظیفهی الکتروموتور، چرخش و کنترل سرعت پروانهی فن است که با حرکت دورانی پروانه در یونیت داخلی، هوای سرد شده، در محفظهی اواپراتور به درون اتاق هدایت میشود و در یونیت خارجی گرمای گرفته شده از گاز مبرد از طریق لولههای کندانسور به فضای بیرون پرتاب میشود. (فن Indoor را فن اواپراتور و فن Outdoor را فن کندانسور مینامند.)
در کولرهای پنجرهای پروانه فن اواپراتور و کندانسور روی یک محور قرار داشته و با یک الکتروموتور نیروی چرخش هر دو پروانه تامین میشود.
برد الکتریکی
وظیفهی صدور فرمان و کنترل عملکرد بخشهای مختلف دستگاه را به عهده دارد.
فیوز حرارتی اتوماتیک (Overload)
وسیلهی حفاظتیای است که کمپرسور را در مقابل نوسانات برق، درجهی حرارت بیش از حد و سایر موارد الکتریکی محافظت میکند.
سنسور تنظیم دما
برای کنترل برودت و تنظیم میزان سرمای مورد نیاز محیط استفاده میشود که معمولا بر روی اواپراتور نصب میشود و فرمان قطع و وصل کمپرسور از این طریق صادر میشود.
خازن
هدف از به کار گیری خازن عمدتا افزایش گشتاورد در زمان راه اندازی کمپرسور است و معمولا یک خازن نیز برای راه اندازی موتور فن استفاده میشود.
تابلو برق
تابلو برق، برق مورد نیاز بخشهای الکتریکی را تامین میکند.
ظرفیت کولر گازی و نحوهی محاسبهی ظرفیت آن
برای تعیین ظرفیت سیستم اسپلیت از روشهای مختلفی میتوان استفاده کرد مانند: انتخاب ظرفیت کولر گازی بر اساس متراژ و یا محاسبهی ظرفیت کولر گازی متناسب با نوع آب و هوا.
برای انتخاب ظرفیت اسپلیت به طور صحیح باید چند عمال را بررسی کرد. برای مثال باید بدانیم کاربری محیطی که قرار است کولر گازی در آن نصب شود چیست. (برای مثال محیط مسکونی، تجاری، ورزشی و…)
شرایط آب و هوایی یکی دیگر از مواردی است که در انتخاب ظرفیت کولرگازی باید به آن توجه شود.
برای انتخاب ظرفیت کولرگازی از واحد BTU استفاده میشود.
فرمول مهم برای انتخاب ظرفیت کولر گازی:
مساحت خانه به متر مربع/ ۳۰ * ۱۲۰۰۰
مثال: ۹۰ متر مربع /۳۰ * ۱۲۰۰۰ = ۳۶۰۰۰BTU
اینورتر چیست؟
اینورتر به معنای وارونه گردان یا معکوس کننده است و در سیستمهای کمپرسوری به معنای دور متغیر بوده به طوری که چرخش کمپرسور دورانی و سرعت آن متغیر است و بسته به دما و رطوبت تنظیمی کاربر، دور کمپرسور کم یا زیاد میشود و هیچ وقت کمپرسور در زمانی که به دمای دلخواه کاربر برسد، کامل خاموش نمیشود بلکه فقط دور آن کم شده و با حداقل مصرف برق کار میکند و بسته به نیاز مجدد شروع به کار با دور بالا میکند.
پس همیشه دور کمپرسور زیاد یا در جهت عکس کم شده و به اصطلاح کمپرسور استارت اضافه نمیکند. و عمل اتومات کردن و استارت کردن کمپرسور که بیشترین مصرف برق را دارد در این سیستمهای اینورتر اتفاق نمیافتد.
نقش اینورتر در کاهش مصرف برق کولر گازی
اینورتر در واقع؛ با تغییر فرکانس و ولتاژ برق باعث کاهش مصرف شده و تمام عملکرد دستگاه هوشمند است.
کمپرسور های اینورتر عمدتا با گاز ۴۱۰ که با محیط زیست سازگار است، کار میکند و در نتیجه راندمان دستگاه بالاتر است.
👈اسپلیت مدل اینورتر بین ۲۰ تا ۴۰ درصد کم مصرف تر هستند هرچند قیمت آنها بالاتر است!👉
کولر گازی اینورتر دار بهتر است یا بدون اینورتر؟
مزایای اصلی سیستم اینورتر به شرح ذیل است:
- تا ۶۰ درصد صرفه جویی در مصرف انرژی! 😮
- ذخیرهی نیرو به وسیلهی عملکرد مطلوب
- دمای ثابت اتاق به وسیلهی کنترل دقیق
- توان زیاد به وسیلهی سرعت بالای کمپرسور
- استفاده از گاز r410
- دارای دو برد الکترونیک بابت افزایش کنترل مصرف انرژی
- کاهش مصرف برق
- و…..
تفاوت کولر آبی و کولر گازی
- اسپلیت بر خلاف کولرهای آبی رطوبت محیط را افزایش نمی دهند. پس میتوانند در مناطق مرطوبت کارایی زیادی داشته باشند. از این جهت برای محیط های شرجی مناسب اند.
- سیستمهای سرمایشیای که در ایران استفاده میشوند، در نقاط مختلف متفاوت اند از جمله این سیستمها که عمدتا در مناطق جنوب و شمال کشور به علت آب و هوای گرم و مرطوب استفاده میشوند، کولر گازی است.
- حدود ۷۰ درصد از خانوارهای ایرانی در فصل گرما از کولر آبی و کولر گازی برای خنک کردن محیط زندگی خود استفاده میکنند.
- توان کولر آبی حدود ۵۰۰ وات و کولرهای گازی بالغ بر ۲۰۰۰ وات میباشد.
- تفاوت کولر گازی و کولر آبی علاوه بر ساختار و نظام کاری آنها، نبود ترموستات در سیستم کنترلی کولر آبی است که بتواند زمان روشن بودن کولر را با توجه به دمای محیط مدیریت کند.
علت بوی بد کولر گازی چیست؟
فیلترها مهم ترین بخش در تعمیر و نگهاداری کولر گازیها هاستند که اگر به طور مرتب تعویض یا تمیز شوند، کارکرد کارآند کولر را تضمین میکنند. فیلترهای کثیف و مسدود شده مانع گردش نرمال هوا و به طور قابل ملاحظهای بهره وری سیستم را کاهش میدهند.
این فیلتر ها به علت داشتن آلودگی و همچنین داشتن رطوبت ممکن است باعث رشد قارچ و کپک شود که این امر باعث به وجود آمدن بوی نامطبوعی میشود که توصیه می شود فیلترها را هر ماه ۱ بار تعویض شستشو دهید.
یکی دیگر از علتهای بوی بد کولر گازی وجود رطوبت و آب در سینی و یا مخازن تخلیه و کویل های کثیف میباشد که با سرویس و تمیزکاری، رفع میشود.
نحوهی نصب کولر گازی
- نصب سینی جهت نگه داشتن یونیت داخلی روی دیوار:جهت نصب سینی احتیاج به یک تراز است تا سینی به صورت تراز روی دیوار نصب شود و از درل چکشی و متهی مخصوص برای سوراخکاری روی دیوار استفاده میشود، همچنین نصب نگهدارندهی ریموت کنترل روی دیوار در مکانی که به راحتی قابل دسترس باشد، لازم است.
- نصب یک پایهی مناسل و مقاوم برای کندانسینگ یونیت روی دیوار پشت بام، روی زمین یا سقف های شیب دار.
- نصب یک فیوز مناسب از نوع فیوز کٌند کار (فیوز موتوری) و همچنین استفاده از کابل استاندارد و مرغوب متناسب با جریان مصرفی دستگاه در جاهایی که سیستم اتصال زمین (ارت) وجود دارد. سیم ارت دستگاه را حتما وصل کنید.
- در هنگام نصب یونیت داخلی و خارجی حد استاندارد طول لوله کشی از لحظ ارتفاع لولهها و همچنین کل طول لولهها در نظر گرفته شود.
- هنگامی که یونیت خارجی (کندانسینگ یونیت)، بالاتر از یونیت داخلی قرار میگیرد، روغن جریان یافته در مسیر لوله کشی، به راحتی به کمپرسور بر نمی گردد. برای سهولت در این کار به ازای هر ۵ الی ۷ متر یونیت داخلی و خارجی، یک تله روغن متناسب شکل زیر درست کده یا از قبل تهیه یا نصب کنید.
نحوهی تشخیص کولر گازی تقلبی از کولر گازی اصل!
- قیمت بسیار پایین کولر گازی های تقلبی
- عدم تطابق ظرفیت نوشته شده روی نیم پلیت و ظرفیت کمپرسور (معمولا ظرفیت کمپرسور کمتر از ظرفیت نوشته شده روی بدنهی کولر گازی.
- کیفیت بسیار پایین
- فاقد گارانتی و خدمات پس از فروش
- کولر گازی اصل معمولا دارای گاز ۴۱۰ (مطابق با استانداردهای حفظ محیط زیست) و کولر گازی تقلبی دارای گاز r22 میباشد.
برترین برندهای کولر گازی و اسپلیت ایرانی و خارجی
امروزه شرکتهای بسیار زیادی در سراسر دنیا تولید کنندهی کولر گازی میباشد. برای خرید یک کولر گازی با کیفیت و مرغوب بهتر است به دنبال برندهای معتبر و با اصالت باشید.
باید توجه نمایید که کولر گازی های تقلبی به صورت قاچاق . با تعداد بسیار زیاد در بازار خرید و فروش میشوند و نباید قیمتهای پایین ما را به اشتباه بیاندازد.
برای خرید یک کولر گازی اصل و با کیفیت سعی کنید از نمایندگیها و فروشگاههای معتبر که به شما خدمات پس از فروش و همچنین کارت گارانتی ارائه میکنند مراجعه کنید.
2 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
بسیااار مقالهی کاملی بود در مورد کولر گازی. ممنون از توضیحات خوبتان🙏
ممنون از شما لطفا بگویید تفاوت داکت اسپلیت با اسپلیت چیست؟