سردخانه چیست؟ + ساخت، نصب و اجرای انواع سردخانه

زمان مطالعه: 25 دقیقه

در این مقاله به بررسی و شناخت انواع سردخانه و کارکرد آن‌ها می‌پردازیم.

سردخانه ساختمان یا قسمتی از یک ساختمان است که برای نگهداری محصولات استفاده می شود. بدین ترتیب برای نگهداری وکنترل سردخانه ها در دماهای زیر صفر وبالای صفر از تبرید استفاده می شود.

سردخانه و دلیل استفاده از آن

بيشتر مواد غذايى را نمى توان در تمام مدت سال به طور تازه در اختيار داشت و يا در منطقه‌اى بنا به شرايط اقليمى و جغرافيايى نمى‌توان نوع خاصى از ماده غذايى را توليد کرد و يا توليد بيشتر از مصرف در آن فصل ممکن نیست.

از این رو بايد مواد غذايى را به نحوى نگهدارى نمود تا بتوان در زمان لازم آن را مصرف کرد. بنابراين، لازم است ماده غذايى مذکور را از حمله آفات و موجودات ذره بينی حفظ کرد. براى نگهدارى اين گونه موادغذايى، چه به صورت خام و چه به شکل فرايند شده، از سردخانه استفاده مى‌شود. آمارهاى منتشرشده از سوى سازمان های مسئول، نشان مى دهد که حدود ٣٠ درصد از کل ماده غذايى در کشور ما به علت نبود امکانات مناسب نگهدارى و فرآيند لازم از بين مى روند. چنانچه باروشهاى مناسب، از جمله استفاده ازانبارو سردخانه از ضايعات موادغذايى جلوگيرى به عمل آيد مى توان افراد بيشترى از جامعه را از مواد و محصولات غذایی تامین کرد بدون آن که زمين زيادترى زير کشت برود.

یا فاسد شدن و از بین رفتن محصولات غذایی بوجود اید و از طرف ديگر قيمت تمام شده موادغذايى تا اندازه زيادى کاهش خواهديافت. مردم علاقه دارند در تمام فصلها محصولات کشاورزى را با خواص ظاهرى و ارزش غذايى مناسب با کمترين قيمت در دسترس داشته باشند. با استفاده از سردخانه میتوان به اين هدف ها دست يافت که درنتيجه، جلب رضايت خريدار باعث بالارفتن سطح مصرف خواهد شد.

 

انبار کردن مواد غذایی در سردخانه اصفهان

انبار کردن مواد غذایی در سردخانه‌ها را بنابر دمای نگهداری می توان به دو دسته تقسیم نمود:

1. زیر صفر: برای نگه داری مواد غذایی منجمد فاسد شدنی مانند گوشت وکره و مانند اینها استفاده می‌شود.
2. بالای صفر: سردخانه‌های بالای صفر برای دو گروه از مواد غذایی شامل سبزی‌ها و میوه‌ها که باید در دمای 0-5 درجه بالای صفر با رطوبت نسبی بالا نگه داری شوند و موادی مانند حبوبات و غلات که لازم است در دمای محیط حدود 20 درجه ورطوبت نسبی پایین نگه داری شوند تقسیم بندی می شود.

سیستم سردخانه اصفهان

در بسياری از موارد برای نگهداری مواد غذايی فاسد شدنی مانند انواع گوشت و فرآورده‌های شير نم‌یتوان ازانبارهای ساده يا فنی ياد شده در فصل پيش استفاده نمود و لازم است از دمای پايين‌تر نزديک صفر يا زير صفر استفاده شود و برای اين منظور بايستی از سيستم‌های سرمازا استفاده نمود که اساس توليد سرما در مهمترين آن‌هاعبارتند از:

مخلوط های مواد شيميايی سرمازا:

با استفاده از اختلاط برخی مواد شيميايی و واکنش‌های سرمازای بين آن‌ها می‌توان سرمای لازم را برای نگهداری موقت مواد غذايی توليد کرد.

کاهش فشار گاز متراکم:

درصورتی که گاز کربنيک را تحت فشار قرار دهيم مقداری گرما آزاد می‌شود و چنان چه فشار را کاهش دهيم گرما را از محيط اطراف گرفته و موجب سرد شدن محيط می‌گردد.

تغيير حالت گازها:

در اين روش، پس از حرارت دادن کلرور نقره و آمونياک، بخارات آمونياک از محلول خارج شده، در سمت ديگر با استفاده از کاهش دما به وسيله آب سرد، به حالت مايع در می‌آيد.

در اين آزمايش هنگام دورکردن منبع گرمايی و آب سرد از دو طرف، آمونياک مايع شروع به جوشيدن کرده، اطراف لوله به سرعت يخ میزند. واضح است که اگر آمونياک مايع را ازيک دستگاه تبخيرکننده عبور دهيم، مايع با جذب حرارت موادی که در داخل تبخيرکننده قرار دارند به بخارتبديل شده، همزمان مواد مورد نظر سرد میگردد و گاز آمونياک از دستگاه خارج می‌شود. اما به دلايلی مانند خطرآلودگی محيط زيست، عوارض نامطلوب بر روی نيروی انسانی و نیز هزينه‌ی بسيار بالا، ناچار به جمع‌آوری مجدد مواد سرمازا و تبديل آن‌ها به مايع هستيم تا بتوان دوباره آن‌ها را در يک چرخه‌ی بسته، به کار گرفت. این عمل پايه‌ی اصلی به وجودآمدن چرخه های سرمازا گرديد.

 

عملکرد سيستم‌های سرمازا

همانطور که گفته شد، در اين سيستم گاز سرمازا وارد کمپرسور با فشارنده شده و دمای آن بالا رفته و پس از رسيدن فشار آن به حد لازم وارد کندانسور می‌شود. در کندانسور به کمک آب سرد يا هوای سرد دمای گازفشرده شده کم شده وبه مايع تبديل می‌شود. سپس مايع سرمازا از راه شير انبساط وارد اواپراتوريا تبخيرکننده می‌شود و در اين قسمت با برداشته شدن فشار مايع سرمازا با جذب گرمای محيط به گاز تبديل می‌شود و محيط اطراف خود را سرد می‌کند. از سرمای حاصل برای نگهداری موادغذايی استفاده می‌شود و گاز حاصل وارد چرخه ايجاد سرما می‌گردد.

 

اجزای تشکيل دهنده‌ی دستگاه سرمازای مکانيکی:

الف ــ کمپرسورها:

کمپرسورها، عامل فشارنده‌ی ماده‌ی سرمازا به حساب می‌آيند. در اين قسمت گاز از قسمت تبخيرکننده دريافت شده وبا افزايش فشار از قسمت رانش، خارج می‌شود.

انواع کمپرسور را می‌توان در گروه‌های زير طبقه‌بندی نمود:

1. کمپرسورهای پيستونی يا رفت و برگشتی
2. کمپرسورهای دوار
3. کمپرسورهای گريز از مرکز

 

کمپرسورهای سیلندر پیستونی

مدتهاست که از این نوع کمپرسور برای پمپ کردن بخار وگاز‌ها استفاده می شود که از مشخصات آن سادگی و سهولت تعمیر آن است. همچنین دوام وکارایی خوبی نیز دارد.

البته قسمت‌های مختلف آن باید کاملا جفت و آب‌بندی باشد.

راندمان آن بسیار بالا بوده و اساسا این کمپرسور از یک سیلندر و پیستون که کاملا آب‌بندی شده‌اند تشکیل یافته است.

وقتی که پیستون به طرف پایین می رود به سبب افزایش حجم سیلندر مکش ایجاد کرده و به همین سبب بخار به سرعت وارد سیلندر می شود. در انتهای حرکت پیستون سیلندر کاملا پر از بخار هست و وقتی پیستون به سمت بالا می‌رود دریچه سوپاپ مکش بسته شده و فشار گاز را بالا برده تا وقتی که فشار داخل سیلندر از سوپاپ تخلیه بیشتر شود. در این موقع، فشار داخل سیلندر بر سوپاپ رانش غلبه کرده و مسیر را به سمت تخلیه، باز می‌کند.

ساختار کمپرسور سیلندر و پیستونی

کمپرسورهای سیلندر و پیستونی را از نظر ارتباط بین کمپرسور و الکتروموتور به سه دسته می توان تقسیم کرد:

• باز
• بسته
• نیمه بسته

کمپرسور باز: در این نوع سیستم اتصال بین کمپرسور و الکتروموتور به وسیله کوپلینگ یا تسمه انجام می شود.

کمپرسور بسته: کمپرسور بسته که موتور محرک آن با بخش مکانیکی در یک پوسته آب بندی شده قرار گرفته است و پوسته‌ی آن بصورت جوشکاری متصل می‌شود.

کمپرسور نیمه بسته: این نوع کمپرسور‌ها نوعی از کمپرسور‌های بسته هستند که می توان قسمت هایی از ان را باز کرد وبه برخی از قسمت‌های آن دسترسی یافت.

 

کمپرسورهای دوار

کمپرسورهای دوار در تبرید سه نوع هستند:

1.  پیستون غلتکی
2. دوار تیغه‌ای
3. حلزونی یا پیچی

پیستون غلتکی: در این کمپرسور یک غلتک استوانه‌ای فولادی که روی شفت خارج از مرکزی که به صورت هم مرکز با سیلندر نصب شده است دوران می‌کند، به دلیل خارج از مرکز بودن شفت غلتک استوانه‌ای با سیلندر هم مرکز نیست و در یک نقطه با حداقل خلاصی با دیواره‌ی سیلندر تماس می‌یابد و این امر سبب مکش و دهش گاز مبرد می‌شود.

دوار تیغه‌ای: کمپرسورهای دوار با تیغه‌های گردان از مجموعه تیغه‌های گردان که با فواصل مساوی در پیرامون روتور نصب شده‌اند تشکیل شده است.

شفت روتور با سیلندر فولادی به صورت خارج از مرکز نصب شده است وروتور در یک نقطه با دیواره‌ی سیلندر تماس می‌یابد.سیلندر و روتور در محل تماس به وسیله لایه‌ای از روغن از یکدیگر جدا می‌شوند .

حلزونی یا پیچی: با چرخش روتور گاز از طریق مجرای ورودی وارد فضای بین پره‌های نر و ماده می‌شود و با تداوم چرخش آن‌ها گاز کشیده شده از مجرای مکش در فضای مابین پره‌ها محبوس می‌شود. این گاز که به طور محوری و شعاعی حرکت می کند، به دلیل کاهش تدریجی حجم فضای مابین پره‌ها، فشار آن افزایش یافته و به سمت مسیر خروجی هدایت می‌شود.

 

کمپرسورهای گریز از مرکز

اصول کار کمپرسورهای گریز از مرکز شبیه پمپ یا فن گریز از مرکز می‌باشد به این ترتیب که بخار کم فشار و کم سرعت به صورت محوری از لوله مکش وارد حفره ورودی چرخ پره‌دار شده و با ورود به فضای مابین پره‌ها در اثر نیروی گریز از مرکز ایجاد شده و به وسیله چرخش به صورت شعاعی به طرف بیرون رانده شده وبا فشار سرعت و دامی زیاد به سمت خروجی هدایت می‌شود.

معلومات اولیه جهت انتخاب کمپرسور سردخانه

1. بار برودتی سردخانه
2. نوع مبرد
3. دمای کندانسور
4. دمای اواپراتور
5. نوع کمپرسور(باز-بسته-نیمه بسته)

شرکت سازنده کمپرسور با داشتن اطلاعات فوق می‌توان به راحتی کمپرسور استاندارد موردنیاز برای سردخانه را انتخاب نمود.

تله روغن

این وسیله روغن مخلوط با مبرد را جدا نموده و مجددا به کمپرسور باز می گرداند. بدین ترتیب، سرعت حرکت گاز مبرد در هنگام ورود به جداکننده کاهش می‌یابد. لذا روغن از گاز مبرد جدا می شود و هنگامی که سطح روغن در جداکننده به مقدار مشخصی برسد شناور تعبیه شده مسیر را باز کرده و روغن به سمت کمپرسور بازگردانده می‌شود.

محل نصب جداکننده روغن روی خط تخلیه بین کمپرسور و کندانسور می‌باشد.

 

ب ــ کندانسور:

کندانسورها وسيله ی تبادل گرما يا به بيان ساده‌تر يک خنک کننده هستند.

کار کندانسور، گرفتن گرمای حاصل از ماده‌ی سرمازا گازی شکل و تبديل آن به مايع است.

میتوان گفت کندانسور با گرفتن گرمای نهان تبخير و انتقال آن به خارج از سيستم، باعث تغيير شکل ماده‌ی سرمازا از حالت بخار به مايع می‌گردد. مثل هر دستگاه مبدل گرمايی حرارتی ديگر، جا‌به‌جايی گرما از کندانسور هم با يک سيال انجام می‌گيرد که آب، هوا و يا مخلوطی از اين دو است. هنگام استفاده از هوا کارايی آن پايين می‌آيد، به همين سبب در سيستم‌های خانگی و يا کوچک توليد سرما از آن استفاده می‌گردد.

دراين حالت، سطح خنک کننده که با محيط خارج در تماس است و همين طور حجم هوايی که در هر دقيقه می‌تواند به منظور دور کردن گرما مورد استفاده قرار گيرد، دوعامل اساسی و مهم در کارايی کندانسورهای خنک کننده به وسيله‌ی هوا هستند.

به همين دليل در طراحی اين نوع کندانسورها، سطح تماس با هوا را به حداکثر رسانده، برای افزايش کارايی از پنکه (فن) کمک می‌گيرند.

در نوع ديگر کندانسورها، از آب برای خنک کردن و تبادل گرما استفاده می‌شود. اين کندانسور‌ها، دارای انواع مختلف با ظرفيت‌های متفاوت هستند.

 

انواع کندانسور های هوایی از نظر ساختمان

1. کندانسور با لوله ساده (کاربرد در دستگاه های خانگی)
2. کندانسور با لوله پره دار

 

تقسیم بندی کندانسورها از نظر جریان هوا

• کندانسور با جریان هوای طبیعی
• کندانسور با جریان هوای اجباری

 

معایب کندانسور با جریان هوای طبیعی

1. در این نوع کندانسورها مقدار هوای جریان یافته کم می باشد.
2. نیاز به سطح تقطیر بیشتر دارند
3. کاربرد معمولا در سیستم با ظرفیت کم

 

تقسیم بندی کندانسور هوایی با جابجایی اجباری (فن) بر اساس محل نصب

1. کندانسور نصب شده روی شاسی
2. کندانسینگ یونیت

 

نکاتی مهم در نصب و بهره برداری کندانسور هوایی

1. محل نصب کندانسور باید به گونه ای باشد که تهویه مناسب باشد تا به طور مرتب هوای سرد جای خود را به هوای گرم دهد.
2. در بالای کندانسور فضای کافی جهت خروج هوای گرم از کندانسور هوایی در نظر گرفته شود .
3. از نصب کندانسور در فضای بسته جلوگیری کنید.
4. درصورتی که دستگاه در معرض شدید نور خورشید است روی دستگاه باید سایه بان نصب شود.
5. در تمامی موارد می بایست کندانسور هوایی را طوری نصب کرد که باد های تابستانی به عملکرد بهتر فن های کندانسور کمک کنند.
6. محل استقرار کندانسور را طوری انتخاب کنید که جریان هوا به راحتی به داخل کندانسور دمیده نشود.

 

مزایای کندانسور هوایی

1. عدم نیاز به مصرف آب
2. نداشتن مشکلاتی مثل خوردگی :یخ زدگی و…
3. عدم نیاز به سیستم تصویه آب
4. امکان استفاده در مناطق گرم و مرطوب
5. هزینه کمتر نصب و راه اندازی
6. عدم نیاز به برج خنک کن

معایب کندانسور هوایی

1. دمای تقطیر زیاد
2. سروصدای نسبتا زیاد
3. راندمان کممتر نسبت به کندانسور آبی
4. به علت تغییرات زیاد درجه حرارت محیط در طول سال کنترل درجه حرارت کندانسور مشکل است.

عوامل موثر در ظرفیت کندانسور هوایی

1. سطح انتقال حرارت
2. ضریب کلی انتقال حرارت
3. اختلاف دمای محیط ومبرد

 

عوامل موثر در کاهش ظرفیت کندانسور

1. کاهش انتقال حرارت در کندانسور
2. وجود رسوب در داخل وخارج لوله های کندانسور
3. مقدار جریان هوا
4. افزایش دمای محیط

 

عوامل کاهنده سطح انتقال حرارت در کندانسور

1. کج شدن فین ها
2. وجود هوا در داخل سیستم

 

کندانسور تبخیری

در این نوع تقطیر کننده عامل خنک کننده آب وهوا می باشد . گاز خروجی از کمپرسور وارد این تقطیر کننده شده و با تماس با آب و هوا مبرد به مابع تبدیل می شود.

مخزن جمع آوری مایع مبرد:

مخزن مایع مبرد برای جمع آوری و انبار کردن مایع سرمازا به کار می رود.این مخزن مازاد بر احتیاج سیستم مبرد در خود ذخیره می کند و همچنین در مواقع تعمیر کمپرسور تمام مایع را می‌توان در آن جمع کرد. برای اضافه کردن مبرد در روش شارژ مبرد به صورت مایع از این مخزن می‌توان استفاده نمود.

صافی و رطوبت گیر:

راندمان یک دستگاه سردکننده مثل سردخانه‌ها تا حد زیادی به نظافت داخلی آن بستگی دارد.

فقط روغن وماده‌ی سرمازای تمیز و عاری از رطوبت باید در سیستم جریان داشته باشد.به این منظور از فیلتر درایر در سیستم استفاده می‌شود. در این رطوبت گیر عمل جذب رطوبت مستقیم و بدون تغییرات شیمیایی است.

مواد رطوبت گیر مانند آلومینای احیا شده یا سیلیکاژل و یا ترکیبی از هر یک از این دو با مقدار کمی مواد شیمیایی نظیر سولفات کلسیم می‌باشد.

شیشه رویت:

از شیشه رویت برای تشخیص رطوبت و محل نصب آن بعد که از فیلتر درایر ودر خط مایع نصب می شود، استفاده می‌شود.

اگر مبرد عبوری از شیشه رویت به صورت حباب و کف آلود سفید باشد نشانه آن است که مقدار مایعی که عبور می‌کند کم است. در درون شیشه‌های رویت، نشان دهنده‌هایی وجود دارد که به رطوبت حساس می‌باشد.

شیر برقی:

وسیله است برای باز و بسته کردن مسیر مایع مبرد که در اثر فرمان ترموستات به کار می‌رود.

شیر برقی تشکیل شده از یک کویل الکتریکی، یک مغزی و بدنه می‌باشد. شیر های برقی می توانند معمولا بسته باشند به طوری که در اثر تحریک سیم پیچ به وسیله انرژی الکتریکی به حالت باز در می‌آید.

شیر انبساط:

شیر انبساط کنترل مقدار مبرد به اواپراتور را بر عهده دارد و فشار مایع مبرد را طوری کاهش می دهد که مایع بتواند در دمای پایین و مورد نظر تبخیر شود.

شیر های انبساط در انواع مختلفی شامل شیر انبساط ترموستاتیکی، شیر انبساط برقی و ساده ترین انها لوله مویین موجود می باشد.

 

نکات مهم در نصب شیر انبساط

1. نصب بالب در نزدیک ترین نقطه خروجی اواپراتور
2. تمیز بودن سطح تماس بالب وایجاد بیشترین سطح تماس
3. استقرار بالب با کمربند یا بست روی لوله
4. زوایای استقرار بالب روی لوله عمودی یا افقی
5. عایق کاری بالب
6. جلوگیری از هرگونه آسیب به لوله مویین متصل به بالب
7. جلوگیری از رسیدن حرارت به شیر در هنگام جوشکاری شیر به لوله در زمان نصب

 

معلومات اولیه جهت انتخاب شیر انبساط مناسب برای سردخانه

1. نوی شیر انبساط ترموستاتیک
2. باربرودتی سردخانه
3. نوع مبرد
4. دما وفشار تقطیر
5. دما وفشار تبخیر
6. میزان سابکولد مایع مبرد
7. اختلاف ارتفاع بین رسیور تا شیر انبساط
8. شرکت سازنده شیر انبساط

پخش کننده یا تقسیم کننده مبرد:

با یک ورودی و چند مسیر خروجی می‌توان مبرد را در تمام سطوح اواپراتور به طور یکنواخت و مساوی پخش کرد و با استفاده از یک کلکتور در خط برگشت اواپراتور گاز مبرد جمع شده به سمت کمپرسور بر می‌گردد.

مزایای نصب پخش کننده در سیستم این است که افت فشار در تمام مسیر های اواپراتور یکسان هست.

 

پ ــ تبخيرکننده (اواپراتور) :

تبخيرکننده يا اواپراتور قسمتی از سيستم توليد سرماست که وظيفه جذب گرما از محيط نگهداری مواد غذايی و انتقال آن به مايع سرمازا را برعهده دارد.

در سردخانه های اوليه ميوه‌ها و سبزی‌ها، تبخيرکننده‌ها لوله‌های مارپيچی طويلی بودند که بر روی سقف يا ديوارهای مجاور نصب می‌گرديدند. دراين سيستم ها، گردش هوا به صورت جا‌به‌جايی ساده و به صورت غير يکنواخت بود به طوری که محصول مجاور کف انبار منجمد می‌شد و محصول مجاور سقف، گرم باقی می‌ماند.

امروزه، سردخانه ها طوری طراحی می‌شوندکه هوای موجوددرمحيط به کمک يک پنکه يا پروانه به حرکت درآمده، علاوه بر يکنواخت کردن شرايط در تمام محيط، سرعت انتقال گرما و کارآيی سيستم را افزايش می‌دهد. لوله‌های تبخير کننده برای افزايش سطح انتقال گرما، در شبکه‌ای از فلزات نازک با قابليت هدايت بالا قرار می‌گيرند که حالتی مشابه رادياتور به وجود می‌آورد.

تبخيرکننده های رادياتور شکل، در ارتفاع مشخصی در نزديکی سقف قرار میگيرند، بسته به نوع طراحی سردخانه، در مسيرهايی برای هدايت جريان هوای سرد طراحی می‌شوند.

انوع اواپراتور و کاربرد آنها:

• تبخیرکننده هوایی: کاربرد در سردخانه‌ها وهواساز‌ها
• تبخیر کننده پوسته لوله: کاربرد خنک کاری مایعات مانند اواپرتور چیلر
• تبخیر کننده صفحه ای تخت: کاربرد در یخچال‌های خانگی و قفسه‌های سرد

 

تقسیم بندی اواپراتورها از نظر توزیع هوا روی کویل

1. جابجایی با جریان هوای طبیعی
2. جابجایی با جریان هوای اجباری(فن)

 

تقسیم بندی از نظر ساختمان

1. لوله ای ساده
2. فین دار
3. صفحه ای

 

تقسیم بندی از نظر توزیع مبرد

1. خشک DX
2. . تر

 

محاسن و معایب اواپراتور لوله ای ساده

محاسن

1. برفک زدایی به راحتی قابل انجام می باشد
2. شدت رشد برفک روی این مدل کمتر می باشد.

معایب

1. فضای زیادی را اشغال می کند.
2. قسمتی از هوا به لوله برخورد نمی کند.

عوامل کاهش سطح انتقال حرارت در اواپراتور سردخانه

1. وجود رسوب بین لوله وپره
2. شل شدن فین ها
3. کج شدن فین یا پره
4. ایجاد سوپرهیت اضافی در داخل اواپراتور

 

روش های مختلف برفک زدایی در اواپراتور سردخانه

1. روش برفک زدایی فشار/دما: در این روش هنگامی که لایه ای از برفک بوی سطح کویل اواپراتور ایجاد می گردد. کمپرسور از مدار سیستم تبرید خارج می گردد درنتیجه عمل سرمایش درسیستم متوقف می شود تا کل برفک اواپراتور ذوب شود وپس از ذوب کامل برفک سیستم مجددا راه اندازی می شود از این روش برای سامانه های تبرید کوچک مثل یخچال ها استفاده می شود.
2. روش پاشش آبگرم: در این روش از پاشش آب گرم بر روی کویل اواپراتور برای ذوب کردن برفک ها استفاده می شود.
3. استفاده از گاز داغ خروجی از کمپرسور: در این روش با استفاده از گاز داغ خروجی از کمپرسورعمل برفک زدایی انجام می‌گردد. بدین طریق که یک خط گاز از خروجی کمپرسوربه سمت اواپراتور هدایت می شود و در هنگام دیفراست با باز شدن شیربرقی در این مسیر گاز داغ وارد اواپراتور شده و برفک اواپراتور ذوب می شود.
4. استفاده از کویل الکتریکی در داخل اواپراتور: یکی دیگر از روش های مورد استفاده درسیستم برفک زدایی اواپراتور استفاده از کویل الکتریکی در داخل اواپراتور هست که روشی سریع وآسان ودرعین حال مستلزم مصرف برق زیاد می باشد.
5. روش برفک زدایی با معکوس کردن چرخه: در این روش از اصول پمپ حرارتی استفاده می شود به طوری که در هنگام برفک زدایی اواپراتور به جای کندانسور عمل کرده وعمل برفک زدایی در اواپراتور انجام می شود. این چرخه با استفاده از شیرچهارطرفه امکان پذیر است.

تله مایع مبرد:

تله مایع مبرد یا آکومولاتور نوعی جداکننده مایع از گاز هست که از ورود مبرد مایع به درون کمپرسور جلوگیری می‌کند و محل نصب آن روی خط مکش بین اواپراتور ونزدیک کمپرسور می‌باشد.

برفک زدايی:

در اواپراتورها به دليل تغيير ناگهانی دما مقداری از رطوبت هوا روی لوله ها و سطوح اواپراتور کندانسه شده و يک لايه يخ تشکيل می‌دهد که موجب کند شدن تبادل دما می‌شود و بنابراين لازم است عمل برفک زدايی انجام شود.

 

مواد سرمازا

عامل اصلی در سيستم توليد سرما، مواد سرمازاهستند. اين موادبايد دارای ويژگی‌هايی باشند تا امکان استفاده از آن‌ها در يک سيستم توليد سرما وجود داشته باشد.

به طور کلی هر ماده‌ی سرمازا بايد دارای ويژگی‌های زير باشد:

1. نقطه‌ی جوش پايين در شرايط محيط
2. گرمای نهان تبخير زياد
3. توليد بخار متراکم با دانسيته پايين
4. غيرسمی بودن
5. اشتعال ناپذيری
6. سازگار با روغن های صنعتی
7. خورنده نبودن
8. قابليت جداسازی از آب
9. دمای بحرانی بالا
10. نداشتن ميل ترکيبی با هوا
11. سهولت شناسايی محل نشت

 

نکات مهم

نقطه جوش پايين، باعث افزايش در سرعت توليد سرما و رسيدن به دماهای کمتری خواهد شد. گرمای نهان تبخير زياد، حجم مايع سرمازای مورد استفاده را کاهش می دهد و می توان حجم کلی سيستم را کاهش داد.

توليد بخار متراکم با دانسيته پايين، حجم دستگاه های فشرده کننده يا کمپرسور را کاهش می دهد و سازگاری با روغن هم به دليل امکان اختلاط مواد سرمازا و روغن های صنعتی در دستگاههای مختلف، به خصوص کمپرسورهاست.

دمای بحرانی بالا برای ايجاد سرمای بيشتر مناسب است. آمونياک، خواص انتقال گرمای بسيار مناسبی دارد. گرمای نهان تبخير آن بسيار بالا و دانسيته ی بخار آن بسيار کم است، بدين معنی که آمونياک در حجم مساوی با ساير سرمازاها، مقدار بسيار بيشتری گرما را جذب می کند تا تبخير شود ولی درعين حال، بخارات توليدشده، تراکم بيشتری نسبت به ساير سرمازاها دارد. برعکس، آمونياک خورنده، اشتعال پذير و در صورت تماس با انسان ياموادغذايی، سمی به شمار می‌رود.

به همين دليل در لوله های مسی قابل استفاده نيست و بايد در سيستم‌های تمام استيل به کار گرفته شود. سرمازاهای هالوژنه غير سمی و اشتعال ناپذير هستند خواص سرمازايی مناسب وقيمت ارزانی هم دارند. به همين سبب و با وجود قابليت انحلال در روغن‌ها، مورد استفاده وسيعی دارند.

در يخچال‌ها و فريزرهای خانگی مورد استفاده قرار می‌گيرند و با مسيرها و اتصالاتی از جنس مس سازگاری دارند. البته در سالهای اخير، همانند تمامی ترکيبات هالوژنه، از نظر تأثيری که در تخريب لايه اُزن دارند مورد توجه قرار گرفته‌اند که عدم استفاده از آن‌ها و يا تغييرات ساختمانی در اين ترکيبات، در سال‌های آينده بعيد به نظر نمی‌رسد.

 

سرمازا‌های جديد سازگار با محيط زيست

به دنبال بروزمشکلات زيست محيطی جهانی که بر اثر تخريب لايه ی اُزن، نفوذ بيشتر پرتوهای فرا بنفش و پديده‌ی گرم شدن کره‌ی زمين و تأثيرات گلخانه‌ای و فشار‌های جهانی برای حذف تمامی ترکيبات مخرب لايه اُزن، دانشمندان در فکر يافتن گروه‌های جديدی از مواد سرمازای سازگار با محيط هستند.

يکی از اين گروه ترکيبات، فلورويدوکربن‌ها FIC هستند. همانطورکه از اسم آن‌ها پيداست، از فلوئور، يد و کربن تشکيل شده‌اند.

اين ترکيبات دارای ويژگی هايی از جمله، سميت کم، تبخير مناسب وآسيب زيست محيطی ناچيز هستند. اين مواد شيميايی و مخلوط آنها با هم سرمازايی بسيار مؤثری دارند و ضد اشتعال هستند.

همچنین به علت تجزيه سريع در لايه های بالای جو به لايه ی اُزن آسيب نمی‌رسانند. مخلوط اين گروههای شيميايی با اترها، هيدروفلوئوروکربنها و آلکيل کلرايدها، توان و کارآيی مناسبی را در سرمازايی نشان می‌دهد.

ازديگر سرمازاهای سازگار با محيط زيست که در سطح وسيعی آماده عرضه است، ترکيبی با نام تجارتی SAFE-ENVIRO است که ترکيبات اصلی آن را گازهای نفتی مثل C3H8 و C5H10 تشکيل میدهد. اين سرمازا به رغم قابليت اشتعال، نقطه ی اشتعال بالايی در حدود ۸۶۰۰ درجه‌ی سانتی گراد دارد.

این نوع از سرمازا‌ها در مقايسه با سرمازاهای گروه فرئون دارای مزايایی نیز هست:

• طول عمر اتمسفری کمتر از يک سال، توانايی گرمازايی کمتر آن برای کره ی زمين تجزيه آنها منجر به توليد ترکيبات سمی نمی شود و در دراز مدت، عوارض مخربی بر روی سلامت انسان نشان نمی دهد.
• خورنده نيست و نقطه جوش پايين‌تری دارد.
• اين سرمازا‌ها با رايحه ی کاج معطر می‌شود تا در صورت نشتی احتمالی، بوی آن قابل تشخيص باشد.

 

روغن های سیستم تبرید تراکمی و سردخانه اصفهان

در سیستم های سردکننده مکانیکی قطعات متحرک را به منظور ازدیاد عمر دستگاه و گرفتن قدرت بیشتر روغن کاری می نمایند.

روغن مورد استفاده در سیستم های سردکننده باید از بهترین نوع بوده و مواد خارجی رطوبت و موم در آن وجود نداشته باشد و یا به میزان حداقل باشد.

ویژگی های روغن:

1.  در درجه حرارتهای پایین رقیق نشود.
2. در درجه حرارت پایین یخ نزد و بتواند حالت فیلمی خود را حفظ کند.
3. حین مصرف از خود کربن و خاکستر به جای نگذارد.
4. قابل اشتعال نباشد.
5. میل ترکیبی آن با گاز کم بوده و ضریب الکتریکی آن کم باشد.
6. از نوع خالص وبدون رطوبت باشد.
7. و……

 

تجهيزات انبار سردخانه

پالت (بارچين):

پالت یا بارچین سکوى کوچک قابل انتقالى است که براى جابه جايى و يا قرار دادن مواد روى آن به کار مى رود. از کالاهايى که داراى اشکال منظم هندسى هستند مانند جعبه و کارتن تا کيسه هاى مواد بى شکل مانند سبزى و ميوه به صورت خام يا فرآيند شده به شکل قوطى هاى کمپوت و کنسرو و مربا، ترشى و … همه قابل چيدن بر روى پالت هستند. پالت ها، عمل چيدن کالاها بر روى يک ديگر و نيز گذاشتن کالا در طبقات مختلف قفسه ها را امکان پذير و يا ساده‌تر مى کنند.از طرفى، امکان انتقال گرما و نيز شناسايى آلودگى (حشرات) و رفع آن را راحت تر مى کند.

پالت به صورتى ساخته شده است که يک سطح آن قابل استفاده براى چيدن کالا است در حالى که هر دو سطح بالايى و پايينى پالت دو رو قابل استفاده هستند. انتخاب پالت مناسب، باعث صرفه جويى در جابه جايى مواد، استفاده بيش تر از فضا، کنترل موجودى و ورود و خروج کالا و امکان جابه جايى عمده‌ى کالا‌ها در انبار به وسيله‌ى بالابرها و تجهيزات شاخک‌دار می شود.

انواع پالت از نظر جنس:

پالت ها در ابتدا از چوب تهيه مى شدند. به تدريج از فلزات واز جمله آهن نيز در ساخت آن ها استفاده گرديد. در سال هاى اخير پالت هاى پلاستيکى، پالت هاىساخته شده از چوب پيش فشرده نيز به کار مى رود. شکل ٥ ٣ نوعی پالت را نشان مى دهد.

وسايل جابه جايى کالا:

استفاده از وسايل جابه جايى دستى مواد، مانند چرخ هاى پالت بر دستى در سيستم هاى جابه جايى مواد، فوايد زيادى دارد. استفاده از نوع موتورى آن، عمل جابه جايى را آسان تر مى کند و امکان جابه جايى حجم و وزن بيش تر را فراهم مى آورد.

قفسه:

قفسه، وسيله اى شناخته شده با طرح هاى گوناگون است که در انبارها استفاده مي شود و باعث تسهيل انجام فعاليت هاى انبار، افزايش بهره بردارى ازفضا، انتقال بهتر هوا، دسترسى سريع به اقلام مختلف، افزايش نظم و سيستم استقرار انبار، تعيين ميزان موجودى به صورت ساده تر و راحت تر، ضد عفونى راحت تر و جلوگيري از آسيب ديدگي مکانيکي مواد غذايي مي‌شود.

 

بهداشت سردخانه

سترون سازی سردخانه و انبار:

سردخانه های نگه داری مواد غذايی به سه گروه تقسيم می شوند:

1.  سردخانه نگه داری در دمای عادی (اتاق) مانند سيلوها
2. سردخانه نگه داری در دمای نزديک به انجماد يا سردخانه های بالای صفر
3. سردخانه  نگه داری در دمای زير صفر

مهمترين عامل در انبارهای معمولی حفظ رطوبت نسبی موردنظر و جلوگيری از افزايش آن است. در اصل رطوبت محصول و تعادل آن با محيط اطراف، تعيين کننده ی شرايط رشد ميکرو ارگانيسم هاست. در سردخانه های بالای صفر کاهش دما مانع رشد ميکروارگانيسم ها می شود.

در نهايت در انبارهای زير صفر که به علت کريستاليزه شدن آب موجود، در ادامه کاهش دما، می توان گفت که امکان رشد برای ميکروب‌ها وجود ندارد و حتی گروهی از آن‌ها نيز به اين دليل از بين میروند.

ميکروارگانيسم های بيماری زا همواره با لاشه های گوشت دام و طيور و … همراه هستند که علت اصلی آن، آلودگی محيط کشتارگاه، کارگران، وسايل و از همه مهم‌تر، تماس لاشه ها با آلايش دام در هنگام تخليه‌ی شکم می باشد. انواع مخمرها نيز به طور طبيعی برروی سطح ميوه‌ها وجود دارند و کپک‌ها نيز بيشتر در سطح خاک هستند سبزی‌ها و ميوه‌های تماس يافته با خاک را آلوده می‌کنند.

بنابراين، محيط سردخانه محيطی ست که در شرايط نگه داری محصول و در دمای بالاتر از انجماد، انواع ميکروب ها در آن حضور دارند و آماده‌ی رشد در شرايط مطلوب هستند. مهمترين و شايد خطرناک‌ترين حالت در شرايط نگهداری گروه های مختلف غذايی مثل گوشت خام و سبزی و ميوه به وجود خواهد آمد.

به طورکلی، رعايت نکات زير برای حفظ بهداشت انبارها و سردخانه ها بسيار حايز اهميت است:

• از ورود جعبه های پوسيده و آلوده جلوگيری شود.
• هر نوع ضايعات يا به بيان ساده تر آشغال و زباله، از محيط سردخانه خارج شود.
• بين هربار تخليه و بار زنی مجدد مواد جديد، شست و شو و سترون سازی انجام گيرد.
• درصورت جايگزينی محصولات از انواع جديد مثل ميوه به جای گوشت يا برعکس، عمل بوگيری نيز با استفاده از مواد ذکر شده، يا نمک های آمونيوم انجام بگيرد.
• پالت ها و وسايل حمل مواد هر ۴ ماه يک بار پاکسازی می شوند.

 

نگه داری محصولات مختلف در سردخانه به صورت سرد و منجمد

مانند ساير مواد می توان شير و فرآورده های آن را در دماهای پايين بدون انجماد و يا به حالت منجمد نگه داری کرد:

شير

بعد از پاستوريزه کردن، شير را در ظرف يا پاک تهای ويژه بسته بندی کرده و در سردخانه در دمای ٢- ٠ و رطوبت نسبی ٩٠ – ٨٠ درصد در حدود ٥ – ٣ روز نگه داری می کنند.

کره

در محل نگه داری کره نبايد مواد خوراکی ديگری نگه داری شود و هم چنين بايد ازمجاورت کره با فلزاتی مانند مس و آهن جلوگيری شود. رطوبت نسبی سردخانه بايستی ٩٢ – ٧٨ درصد باشد و در ضمن کره در بسته بندی های نفوذناپذير در سردخانه نگهداری شود.

پنير

در آب نمک و در بسته بندی های گوناگون و غيرقابل نفوذ در سردخانه قرار می دهند. پنیر را می توان در دمای 2.5-3.5 و رطوبت نسبی ٨٠ – ٧٥ درصد می توان آن را به مدت ٦-٣ ماه نگه داری کرد که اين زمان با توجه به رطوبت نسبی، غلظت آب نمک و نوع پنير متفاوت است.

مرغ منجمد

مرغ سالم کشتار شده و با آب سرد خنک شده را به صورت درسته، قطعه بندی شده با بسته بندی پلاستيکی و با بهره گيری ازماده سرمازا به روش غوطه وری به سرعت يخ زده می کنند، در اين شرايط مرغ که به سرعت منجمد شده است خوش نما و سفيد گشته و خطر اکسيداسيون چربی آن از بين می رود. ترکيب جيره خوراکی به ويژه در ماه آخر در ماندگاری فرآورده يخ زده مؤثر است. مرغ کم چرب يخ زده دارای ماندگاری بيشتری نسبت به پرچرب می باشد.

سيب زمينی

ظرفيت توليد و نگه داری سيب زمينی در کشور ما زياد است و هرساله مقدار زيادی از اين ماده به علت شرايط نادرست نگه داری نابود می‌شود؛ زيرا واکنش اين ماده در برابر سرما و گرما نسبت به ساير سبزی ها متفاوت است. در دمای پايين مقداری از نشاسته سيب زمينی به قندهای ساده و شيرين تبديل می شود، هرچند در همين شرايط ميزان تنفس کند شده و سيب زمينی جوانه نمی زند. از طرف ديگر با بالا رفتن دما تنفس تشديد شده و مقدار قندهای ساده کم می شود. نگه داری طولانی مدت هم کم کم موجب شيرين شدن سيب زمينی می شود گرد و هوای محل نگه داری تهويه گردد.

نگه داری پياز

گونه هايی از پياز که ديررس و دارای رطوبت کمتری باشند برای نگهداری طولانی مدت مناسب ترهستند پيش از نگه داری لازم است پيازهای ناسالم از مجموعه جدا شوند. جعبه ها و کيسه ها جابه جايی بايد دارای منفذ باشند تا هوای بين توده تهويه شود. دمای نزدیک 0-3 و رطوبت نسبی ۶۵ تا ۷۰ درصد و مکان تاريک برای دمای نگه داری پياز مناسب تر است. هنگام خارج نمودن پياز از سردخانه نبايد بار بلافاصله در دمای بالا قرار گيرد؛‌زيرا موجب آسيب های فيزيکی می شود. اما اگر اين کار به تدريج انجام گيرد اين مشکل بوجود نمی آيد.

نگهداری سيب درختی

سيب يکی از مهم ترين ميوه های کشور ما است و هر سال مقدار زيادی از آن درسردخانه‌ها نگه داری می شود. گونه‌هايی برای نگه داری در سردخانه مناسب هستند که ديررس باشند اما به طور کامل رسيده نباشند و اندازه آن ها در حد متوسط باشد.

 

طراحی بدنه و ساخت سردخانه

کلیه سردخانه‌های استاندارد باید در برابر با نیروهای طبیعی از قبیل برف باران باد زلزله و.. مقاوم باشند تا پوشش عایق سردخانه تحت هیچ شرایطی آسیب نبیند.

به طورکلی اجزای بدنه وسازه سردخانه از قبیل عایق ها دیواره ها بام و تکیه گاه سازه نباید تحت تنش قرار بگیرند. در هنگام طراحی سازه های تکیه گاهی سردخانه باید توجه نمود که سازه بتواند بار بام ها دیواره ها و وزن تجهیزات مکانیکی از قبیل اواپراتور و… را تحمل کند به همین در هنگام طراحی سازه باید بیشترین و بدترین شرایط بار را در نظر گرفت.

 

انواع سازه های تکیه گاهی سردخانه

1. سازه با تکیه گاه داخلی
2. سازه با تکیه گاه خارجی
3. سازه با تکیه گاه قفسه ای
4. سازه با تکیه گاه هلندی انواع بارهاي سرمايی

 

بارهای سرمايی سردخانه را می‌توان به دسته‌های زير تقسيم نمود:

• بارهاي محسوس: يعني سرماي مورد نياز جهت سرد كردن مايعات و جامدات
• بارهاي نهان: كه صرف انجماد و يا تقطير می‌شود.
• گرماي حاصل از فرآيندها: مانند گرماي ناشي از تركيب مواد شيميايي و يا تخمير مواد
• تلفات عايق سردخانه ها لوله ها، مخازن و غيره
• نفوذ هوا از درزها، همانند درز درهای سردخانه
• ساير منابع گرمايي، مانند افراد و كاميو ن هاي تردد كننده در سردخانه‌ها و غيره.

 

آمونیاک

آمونیاک گازی بی رنگ با بوی تند سبک تر از هوا و دارای خواص ترمودینامیکی عالی است دمای جوش آمونیاک در فشار اتمسفر برابر با منفی ۲۳.۶ درجه سانتیگراد می باشد اپراتور های برودتی آمونیاکی که برای سالن بالای صفر نصب گردیده‌اند فشار آمونیاک بالاتر از جو می باشد و فقط در اپراتور ها و سالن های زیر صفر فشار اواپراتور نزدیک به صفر می باشد.

فشار تقطیر آمونیاک حدود ۸ تا ۱۳ بار می باشد و بازده برودتی حجمی آن نسبتاً زیاد است. حلالیت آمونیاک در روغن بسیار کم است ولی به شدت جاذبه رطوبت و آب می باشد و آمونیاک خوب نباید بیشتر از ۲ درصد دارای آب باشد.

 

جنس لوله‌های مورد استفاده در پایپینگ آمونیاک

در سیستم‌های آمونیاکی به هیچ عنوان نمی توانیم از سیستم پایپینگ و لوله کشی مسی و از قبیل آن استفاده کنیم چون به شدت تأثیر خورندگی بر روی آن دارد و در این سیستم مجازهستیم از فلزاتی مثل فولاد استفاده کنیم چون تاثیر شیمیایی و روی آن نداشته و موجب خوردگی آن نمی‌شود به همین دلیل است که از سیستم لوله کشی فولادی برای پایپینگ سردخانه های آمونیاکی استفاده می‌کنند.

 

نشت آمونیاک

به علت بوی تند و شدید آمونیاک در صورت نشتی از قسمتهای اتصال به راحتی می توان تشخیص داد که آمونیاک در محل نشت کرده است . با استفاده از روش‌های مختلف می‌توان محل نشت را پیدا نمود یکی از روش ها استفاده از کاغذهای مخصوص است که در صورت نفوذ آمونیاک به آن رنگ کاغذ تغییر میکند. استفاده از نخ آغشته شده به گوگرد نیز روشی است برای نشت یابی سیستم آمونیاکی.

 

تاثیر آمونیاک بر روی بدن انسان

آمونیاک تأثیر بسیار بدی بر روی سیستم بدن انسان دارد و در صورت تنفس عوارض ناگواری بر روی بدن ایجاد می کند اگر بیشتر از 0.۵ درصد آمونیاک در حجم هوا وجود داشته باشد احتمال مرگ و خفگی بسیار بالا است و در صورت برخورد مستقیم آن با اعضای بدن سریع منجر به سوختگی شدید می‌گردد.

 

سردخانه آمونیاکی

سردخانه های آمونیاکی یکی از قدیمی ترین و با سابقه ترین سیستم های سردخانه ای در نگهداری و انجماد مواد غذایی می باشد. آمونیاک در کمپرسور های پیستونی اسکرو و توربوکمپرسور ها برای سیستمهای برودتی بزرگ و متوسط مورد استفاده قرار می گیرد.

سردخانه های آمونیاکی به دلیل ظرفیت بالا در خنک کاری معمولاً در سیستم های برودتی با ظرفیت پایین مقرون به صرفه نبوده و فقط برای سیستم ها با ظرفیت بالای ۳۰۰۰ تن مقرون به صرفه و قابل استفاده می باشد و علت آن این است که بازرسی ها و نگهداری ها در این سردخانه بالا بوده و به همین دلیل استفاده از آن در سردخانه های کوچک از نظر اقتصادی مناسب نیست.

سیستم سردخانه آمونیاکی علاوه بر استفاده در سردخانه ها و نگهداری مواد غذایی در کارخانه های تولید یخ نیز از این سیستم استفاده می کند. سیستم و سردخانه های آمونیاکی با این که سابقه ای طولانی دارند با این حال هم اکنون نیز از این سیستم قدیمی در بسیاری از سردخانه ها و سیستم های برودتی صنعتی استفاده می کند.

سیستم فریون به خاطر مشکلات و زیان های زیست محیطی و اثر مخربی که بر روی لایه اوزون دارد در حجم های بالا می‌تواند زیان های جبران ناپذیری ایجاد نماید و به همین دلیل استفاده از آن در ظرفیت های بالا و صنعتی مشکل است.

 

در این بخش از مقاله قصد داریم به بررسی عملکرد سردخانه آمونیاکی و مزایا و معایب آن بپردازیم.

 

همانطور که میدانیم استفاده از صنعت تبرید و سردخانه ها در نگهداری مواد غذایی و جلوگیری از فساد آن امری ضروری به شمار می رود و به همین دلیل است که در قدیم از روشهای مختلفی در چگونگی نگهداری یخ مطالبی به دست آمده است. برای مثال در هند مصر و ایران باستان با برپایی ظروف سفالی روشی را برای نگهداری یخ و آب سرد ارائه دادند .

اختراع یخچال‌های آمونیاکی یکی از مهم‌ترین اختراعاتی بود که در عرصه تبرید به آن می‌توان اشاره کرد.

به طور خلاصه کاربرد تبرید را در رشته های مختلف می توان به چهار دسته کلی تقسیم کرد:

1. تهیه و نگهداری مواد غذایی
2. استفاده در دستگاههای سرد کننده خانگی و مخصوص
3. در تهیه تهویه مطبوع و تهویه صنعتی
4. کاربرد در صنایع شیمیایی

استفاده از گاز آمونیاک در سامانه های تبرید

استفاده از گاز آمونیاک در سامانه های تبرید به این صورت است که با گرفتن توان مورد نیاز از یک عامل خارجی فضای مشخص را در یک دمای معین خنک نگه میدارد افزون بر آن گرمای گرفته شده را از محیط سرد به محیط گرم بیرون هدایت می کند.

 

تاریخچه‌ی گاز آمونیاک

با توجه به اهمیت سردخانه در نگهداری مواد فاسد شدنی و پیدایش سرد کننده ها اولین بار در سال ۱۸۷۳ میلادی استفاده از گاز آمونیاک به عنوان مبرد در سیستم های برودتی تراکمی شناخته شد.

سیکل تبرید تراکمی سردخانه های آمونیاکی در سیستم آمونیاکی نیز همانند سیستم فریون پیروی از سیکل تراکمی بخار پایه اصلی در تولید برودت در این سیستم می باشد در سیکل تبرید تراکمی بخار آمونیاک به طور متناوب مشابه با سیستم فریونی تبخیر و تقطیر شده و در نتیجه بخار ایجاد شده در اثر فرایند جذب گرما توسط کمپرسور متراکم می گردد و مجدداً سیکل را طی می کند.

تفاوت سیکل فریون و آمونیاک در تجهیزات و نحوه کاهش فشار و خنک کردن مایع مبرد و ارسال آن به سمت اپراتور می باشد که در ادامه در مورد آن بحث خواهیم کرد.

چرخه کاری گاز آمونیاک در سیکل تبرید تراکمی

• مرحله اول فرایند تراکم: در این فرایندمبرد به شکل بخار اشباع وارد کمپرسور شده و طی یک فرآیند بی دررو تا فشار کندانسور متراکم می گردد با افزایش فشار مبرد در طی تراکم دمای آن تا دمایی بالاتر از دمای محیط اطراف افزایش پیدا میکند.
• مرحله دوم فرایند دفع حرارت: در این مرحله مبرد آمونیاک پس از خروج از کمپرسور به شکل بخار داغ (سوپرهیت) واردکندانسور تبخیری شده و با دفع حرارت به محیط اطراف به شکل مایع اشباع در آمده و از کندانسور خارج می شود.
• مرحله سوم ورود مایع آمونیاک به رسیور: در این مرحله مایع آمونیاک تقطیر شده در کندانسور تبخیری به درون رسیور هدایت می شود و مایع آمونیاک در آن ذخیره می گردد.
• مرحله چهارم کاهش فشار مایع آمونیاک (انبساط) یا ورود به سپراتور: در این مرحله مایع آمونیاک پس از خروج از رسیور و قبل از ورود به اواپراتور وارد مخزن هایی به نام سپراتور میشود که به صورت عمودی یا افقی می توانند نصب گردند. مایع آمونیاک پس از وارد شدن به مخزن سپراتور شروع به جوشیدن می کند چون فشار درون مخزن برابر با فشار مکش کمپرسور می باشد در نتیجه دمای مایع آمونیاک درون مخزن سپراتور به دمای زیر صفر می رسد میزان سطح مایع آمونیاک درون سپراتورها توسط کنترل کننده ها کنترل می شود تا از ورود مایع بیش از حد و در نتیجه ورود مایع به کمپرسور جلوگیری به عمل آید.(نیمی از سپراتور تحت مایع آمونیاک ونیمی دیگر شامل بخار آمونیاک می باشد).
• مرحله پنجم ارسال مایع به اپراتور: در این مرحله مبرد آمونیاک از سپراتور توسط پمپ های مخصوص به سمت اواپراتور‌ها حرکت نموده و بدون عبور از شیر انبساط مستقیماً وارد اواپراتور می‌گردند و در آنجا با گرفتن گرمای محیط از سردخانه به بخار تبدیل شده و مجدداً به سپراتور برگشت داده می‌شود. چون اواپراتور های آمونیاکی به صورت سیلابی عمل می کنند و کل لوله‌های اواپراتور از آمونیاک پر می‌شود احتمال برگشت آمونیاک بسیار بالا می‌باشد به همین دلیل است که قبل از اینکه مایع برگشتی وارد کمپرسور شود وارد سپراتور شده ودر نهایت کمپرسور از مخزن سپراتور بخار حاصل شده را مکش می‌کند و مجددا سیکل تکرار می‌شود. این سیستم سبب شده جهت خاموش و روشن کردن کمپرسور‌ها از فشار درون سپراتور کمک بگیرند. توضیحاتی که داده شد گذری مختصر بر روی نحوه کارکرد سردخانه آمونیاکی بود در ادامه توضیحات بیشتری در رابطه با آن در اختیار شما قرار خواهیم داد.

 

مزایای ساخت سردخانه‌های آمونیاکی

مزایای استفاده از آمونیاک سبب شده استفاده از آن در سیستم های تبرید صنعتی و سردخانه های بزرگ رواج یابد.

برخی از این مزایا عبارتند از:

1. راندمان بالای سیستم
2. عدم تاثیر در تخریب لایه اوزون
3. به دلیل دارا بودن بوی تند پس از نشتی به راحتی قابل تشخیص است
4. قیمت ارزان آمونیاک نسبت به گاز های فریون
5. ضریب انتقال حرارت بالای آمونیاک
6. عدم اختلاط و ترکیب آمونیاک با روغن

 

معایب ساخت سردخانه‌های آمونیاکی

کلیه مبرد های مورد استفاده در تبرید تراکمی بخار دارای مزایا و معایبی می باشد و گاز آمونیاک نیز مانند سایر گازهای مبرد دارای معایبی است که به چند مورد آن اشاره خواهیم کرد:

1. خاصیت خورندگی بر روی فلزاتی مثل مس
2. اشتعال پذیر که در صورت اختلاط با اکسیژن می تواند سریع واکنش نشان دهد.
3. هادی جریان الکتریسیته
4. سمی بودن و تاثیر آن بر روی ارگانیزم بدن انسان
5. حساس به رطوبت و آب که در صورت ترکیب با آن واکنش شیمیایی تشکیل داده و سبب خوردگی شدید تر می گردد.
6. رسیدگی و تعمیرات و نگهداری بالا برای جلوگیری از نشت آمونیاک

 

ساخت سردخانه آمونیاکی در اصفهان و یزد

امروز ساخت سردخانه های آمونیاکی همانند قدیم صورت می گیرد اما امروزه به دلیل پیشرفت علم مهندسی در خصوص تولید تجهیزات سبب شده سیکل تبرید تراکمی در سردخانه آمونیاکی پیشرفته تر شود و عملکرد و راندمان سیستم به طور قابل ملاحظه ای افزایش یابد و همچنین تعمیرات و نگهداری سیستم به دلیل شناخت و تولید و اضافه شدن تجهیزات کنترلی در مدار سردخانه کاهش یافته است.

 

محاسبات بار سرمایشی سردخانه

بار سرمایشی سردخانه متشکل از مجموعه حرارتهای است که از روش های مختلف و به وسیله منابع گوناگون تولید و به داخل سردخانه منتقل می‌شود.

منابع تولید عمده حرارت که بار سرمایشی را در سردخانه‌ها به وجود می‌آورند عبارتند از:

1. حرارت انتقال یافته از طریق دیوارها سقف و کف سردخانه که به دو شکل هدایت حرارتی و تشعشع رخ می‌دهد.
2. انتقال حرارت به واسطه نفوذ هوای گرم خارج به فضای داخل سردخانه که از طریق درهای باز و درس ها موجود در پنجره ها و درها صورت می‌گیرد.
3. بار حرارتی محصولات گرم ورودی به سردخانه که باید درجه حرارت آن‌ها به منظور نگهداری تا دمای مطلوب کاهش یابد.
4. بار‌های متفرقه که شامل حرارت های تولید شده ناشی از حضور افراد چراغ‌ها موتور‌های الکتریکی فن‌ها و دیگر تجهیزات الکتریکی و لیفتراک است.

نتیجه گیری

امروزه برای بسیاری از مشاغل، ساخت و تولید سردخانه از مهم ترین مسائلی است که باید در نظر بگیرند.

نتایج ساخت سردخانه‌های کم کیفیت باعث از بین رفتن بسیاری از محصولات غذایی، خشکبار و … گردیده است که این امر صدمات مالی جبران ناپذیری را برای بسیاری از کارخانه‌داران در پی داشته است.

برند مهریزان ادعا دارد که می‌تواند با ساخت سردخانه‌های با کیفیت و دارای استاندارد‌های سردخانه‌سازی روز دنیا، و همچنین ضمانت و گارانتی اورجینال بودن قطعات کار شده در قرارداد سردخانه مورد نیاز مشتریان، آماده‌ی ارائه‌ و ساخت سردخانه در تهران، شیراز، مشهد، اصفهان و … می‌باشد.

شما می‌توانید برای مشاوره رایگان و نیز استعلام قیمت با شماره تماس: ۰۹۱۳۸۱۹۳۸۷۴ تماس حاصل فرمایید.