دستگاه زنت یکی از ساده ترین و متداول ترین دستگاه های هواساز (زمستانه، نیمه و تابستانه) در صنعت تهویه مطبوع (HVAC) در ایران است که در فصل زمستان از کویل گرمایش جهت گرمایش هوا و در فصل تابستان از روش سرمایش تبخیری (کولر آبی) استفاده می کنیم .
روش سرمایش تبخیری در بسیاری از نقاط ایران که دارای آب و هوای کویری (دمای خشک بالا و دمای مرطوب پایین) در فصل تابستان می باشند، مناسب است.
دو فرایند سرمایش و رطوبت زنی هوا به طور موثری در دستگاه های ساده ای نظیر کولر آبی و زنت (که علاوه بر آن زنت عمل گرمایش را نیز می تواند انجام دهد.)، استفاده شده است.
همچنین دستگاهای زنت تمیز کردن هوا را به مقدار قابل توجهی انجام می دهند.
عملکرد دستگاه زنت در نمودار سایکومتریک
حالت سرمایش (تابستانی):
همانطور که توضیح داده شد هوای تابستان با یک دما و رطوبت مشخص با گذشتن از پدهای سلولزی (و پوشال) مرطوب وارد دستگاه شد و در نتیجه همزمان هم دمای آن کاهش می یابد و هم رطوبت نسبی آن افزایش می یابد و از دستگاه خارج می شود با توجه به فرایند ایجاد شده در نمودار که یک تحول آدیاباتیک می باشد، آب اضافه شده به هوا که به سرعت در حال عبور است گرمای نهان تبخیر خود را از هوا گرفته و آن را خنک میکند که در طول این فرایند دمای مرطوب هوا ثابت میماند. در حالت آیده ال در این سیستم بایستی هوا از حالت 1 به 2 (حالت اشباع) برسد اما به دلیل عبور هوا از فضاهای خالی بین پوشالها و پدها معمولا به حالت دو نخواهیم رسید و به حالت 2^` میرسیم.
با توجه به نمودار سایکومتریک در عمل سرمایش:
RH2>RH1 (رطوبت نسبی) ←TD2<TD1دمای حبابه خشک
H2=H1 (مقدار حرارت موجود در هوا آنتالپی) W2>W1 نسبت رطوبت
راندمان سرمایش تبخیری در دستگاه زنت
£: راندمان دستگاه برحسب درصد
T(IN): دمای هوای خشک ورودی
T(OUT):دمای هوای مطلوب
مثال: اگر راندمان کولر 80درصد باشد دمای هوای خشک 38 درجه سانتی گراد و دمای هوای مرطوب 20 درجه سانتی گراد
دمای هوای خروجی از زنت را محاسبه کنید.
(با جایگذاری در فرمول فوق دمای هوای خروجی برار میشود با 23.6 درجه سانتی گراد)
2) حالت گرمایش (کویل در خروج هوا)
در این حالت نیز هوای برگشتی از ساختمان با رطوبت و دمای مشخص ابتدا با گذشت از پوشالها و پدهای سلولزی و وارد شدن دستگاه رطوبت آن افزایش پیدا کرده و در آخر مسیر با گذشتن از کویل گرمایش با گرفتن حرارت دمای آن افزایش و با همان رطوبت از دستگاه خارج میشود.
3) حالت گرمایش کویل در ورودی هوا
در این حالت در زمستان هوای برگشتی از ساختمان با رطوبت و دمای مشخص پس از گذشتن از کویل گرمایش با ازدیاد دما و بدون تغییر رطوبت وارده دستگاه شده و با گرفتن مقدار کمی رطوبت از طریق گذشتن از پدهای سلولزی از دستگاه خارج شده و وارد ساختمان میشود.
نکته: حالت های فوق (عمل گرمایش و رطوبت زنی هوا به صورت عادی) در دستگاه زنت امکان پذیر نیست و در کاربری های خاص و در صورت سفارش و در خواست مشتری این آپشن در دستگاه اضافه میشود. عموما عمل گرمایش (استفاده از کویل گرم) در سیستم زنت وجود دارد.
4) حالت گرمایش (استفاده از کویل گرم)
در این حالت هوای برگشتی ساختمان فقط باعبور از کویل گرمایش و ازدیاد دما از دستگاه خارج شده و وارد ساختمان میشود (در این روش، رطوبت زنی در ابتدا یا انتهای فرایند انجام نمیشود.)
باتوجه به نمودار سایکرومتریک در عمل گرمایش :
RH2<RH1 TD2>TD1
H2>H1 w2=w1
کاربرد دستگاه زنت
کاربرد این دستگاه در مناطقی که دمای خشک محیط بیش از 90 درجه فارنهایت و دمای مرطوب هوا کمتر از 70درجه فارنهایت باشد موافقت آمیز است.
معمولا این سیستم دمای محیط را به 26 تا 28 درجه سانتی گراد می رساند و درصد رطوبت نسبی هوای خروجی از آن حدود 80 درصد است.
اجزای تشکیل دهنده دستگاه زنت
- الکتروموتور
- الکتروپمپ آب
- بلوئره دمندی هوا(دمنده قفس سنجابی)
- پد های سلولزی
- تسمهی انتقال نیروی انرژی گردشی موتور به دمنده
- کویل گرمایشی آب گرم (فین تیوپ)
- دم پرهای هوای عبوری
- یاتاقانها
- تشتک مخزن آب، شناور، محفظهی مکش هوا، جعبه تقسیم برق، دریچه تخلیه و بدنهی دستگاه
انواع دستگاه زنت و حالت های نصب دستگاه
- حالت زنت افقی
- دستگاه زنت عمودی یا قائم
- دستگاه زنت سقفی
(حالت قائم دستگاه برای این است که کانال اصلی ارسال هوا به دهانه ی دستگاه وصل می شود و به طرف بالا امتداد می یابد و حالت افقی دستگاه برای نصب در مواردی است که کانال اصلی ارسال هوا افقی یا به طرف پایین است و در حالت سقفی دستگاه با نصب بر سقف کاذب و اتصال کانال های ورود و خروج هوا مورد بهره برداری قرار می گیرد.)
عمده ترین تفاوت بین دستگاه زنت و ایرواشر
اصول کار دستگاه ایرواشر شبیه به زنت و کولر آبی می باشد با این تفاوت که فرایند تبخیر آب به جای اینکه روی پد سلولزی انجام شود به وسیلهی افشانک های زیادی که آب را با فشار کافی به صورت پودر در میآورند و به داخل جریان هوا میباشند. از ایرواشرها برای فضاهای بزرگ که نیاز به سرمایش و رطوبت بالا دارد استفاده می شود همانند سالن های پارچه بافی.
از معایب این دستگاه نیز گرفتگی نازلهای آب را میتوان نام برد.
از جمله دستگاههای دیگر در زمینهی تهویه مطبوع میتوان به دستگاه اکونوپک اشاره نمود که در این مقاله به طور کامل به آن پرداختهایم.
مزایا و معایب دستگاه زنت
مزایا
- تنظیم میزان رطوبت ساختمان
- استفاده در مناطق خشک و گرمسیری
- استفاده از پد در سیستم سرمایش تبخیری آن
- ایجاد فشار مثبت در ساختمان
- تامین هوای تازه ساختمان
- تصفیهی هوای ورودی به ساختمان
- قیمت پایین دستگاه
- ابعاد کوچکتر نسبت به ایرواشر
- رطوبت زنی هوا در فصل زمستان
معایب
- قدرت سرمایش پایین در مقایسه با سیستمهای دیگر
- عدم استفاده از آن در ظرفیتهای بالاتر
- در مکانهای مثل سالن های ورزشی که استفاده از آن سبب افزایش رطوبت سالن و اختلال در ناراحتی کاربران داشته باشد، مناسب نیست.
- عدم کنترل رطوبت دما و تهویه انجام شده توسط آن
- مصرف زیاد آب
- عدم استفاده آن در مناطقی با رطوبت بالا
در محاسبات سایکومتریک سرمایش تبخیری زنت فرایند تبخیر یک فرایند بی در و آدیاباتیک فرض شده و گرمای نهان آب تبخیر شده برابر است با گرمای محسوس گرفته شده از هوا فرض می شود.
کاربردهای دستگاه زنت
- استفاده از آن در مصارف خانگی و مکان هایی که افزایش رطوبت محل سبب ایجاد اختلال و ناراحتی برای کاربران نشود.
- استفاده از آن در مصارف صنعتی
- ساختمان های اداری
- فروشگاهها
- مناطقی که با کمبود آب مواجه نباشند.
علت استفاده از پد به جای پوشال در دستگاه زنت
پدهای سلولزی از نظر سیستمی و اصول کارکرد تفاوت زیادی با پوشال ندارد اما در پدهای سلولزی نیاز به تعویض سالیانه پد وجود ندارد و این اتفاق هر 4 سال یک بار اتفاق می افتد.
همچنین اجازه ورود و عبور ذرات غبار به محفظه دستگاه و نهایتا مکان را نمی دهد و مناسب برای مناطق آلوده ی کشور میباشد و جنس این پدها از کاغذ کراف اروپایی که با چسب رزین آغشته شده است می باشد و بازده اشباع 70 تا 95 درصد میباشد.
به دلیل جذب بالای آب در پدهای سلولزی میزان مصرف آب کاهش یافته و حدود 10 الی 12 درصد ایجاد خنکی بیشتر نسبت به پوشال دارد و دارای مصرف انرژی و توان تولیدی بهینه تری نسبت به پوشال است.
7 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
تشکر از مقالهی آموزشی و خوبتان ❤️
سپاس گذارم دوست عزیز.موفق باشید.
با سلام و خسته نباشید خدمت شما نویسنده مهریزان
یک سوال خدمتتون داشتم!
فرق اکونوپک با زنت چیست؟
و کدام سیستم تهویه را برای منازل مسکونی پیشنهاد میکنید.
سپاس
این دو دستگاه تفاوتهای بسیار زیادی دارد. اما از مهم ترین تفاوتها می توان به مورد زیر اشاه نمود:
۱) اکونوپک مبدل آن کورهی هوای گرم است اما مبدل زنت از نوع مبدل کویل آبی گرم می باشد. پیشنهاد می شود برای اطلاعات بیشتر به این صفحه مراجعه فرمایید: زنت چیست؟
۲) سیستم هایی که به صورت مجزا هریک از قسمت های داخل ساختمان قابلیت تنظیم دمای هوا را داشته باشد و بهترین سیستمی که برای مناطق مسکونی پیشهاد می شود سیستم تهویه مطبوع با استفاده از فن کویل، پکیج آب گرم و پکیج آب سرد (چیلر) به عنوان بهترین و سالم ترین و همینطور کامل ترین سیستم در دنیا معرفی میگردد.
با تشکر از سایت خوب مهریزان
آیا میتوان از دستگاه زنت راهمانند فن کویل در سقف نصب کرد؟
ممنون
سلام دوست عزیز بسته به مکان نصب شرایط متفاوت خواهد بود. لطفا برای دریافت مشاوره رایگان با شماره ۰۳۱۴۲۵۵۰۲۱۱
تماس بگیرید.
سلام قیمت دستگاه زنت حدودا چقدر در می اید برای واحد 100 متری؟؟باتشکر